Σκοπός του blog

Ο σκοπός αυτού του blog είναι να συγκεντρώνει σχόλια και απόψεις γιά τις λέξεις που συναντιούνται μέσα στους στίχους της δισκογραφίας του "ρεμπέτικου"

Επειδή θεωρώ ότι η λέξη "ρεμπέτικο" έχει φθαρεί, λεκιαστεί και στρεβλωθεί, και επειδή δε συμφωνώ ότι η δισκογραφική παραγωγή των Μικρασιατών συνθετών του ΄30 μπαίνει, χωρίς εξέταση και με το έτσι το θέλω, μέσα στο σάκκο των "ρεμπέτικων", όταν με τον όρο αυτό πάει κατευθείαν το μυαλό μας στο πειραιώτικο και εντεύθεν, θα χρησιμοποιώ τον όρο "τραγούδια των θωρακικών ανθρώπων" (γιά συντομία Τ.Θ.Α).

Γιατί "θωρακικών"; Δανείστηκα τον όρο από το εξαιρετικό βιβλίο του Κωστή Παπαγιώργη "Η ομηρική μάχη"- εκδ. ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ, Αθήνα 1993. Να, κάποια αποσπάσματα:

"Ποιός θεός σου έβαλε στο στήθος αυτό το ανώφελο σχέδιο (νηκερδέα βουλήν εν στήθεσσιν έθηκε, Ρ 469) και σου πήρε τα γνωστικά μυαλά (εξέλετο φρένας εσθλάς);

Ακόμα και αν δεν είχαμε καμιά συγκεκριμένη ιδέα γιά τον ομηρικό νου, αποκλείεται να μη μαςξαφνιάσουν αυτές οι εκφράσεις. Το σχέδιο του θεού"περνάει" από το στήθος. Όταν δε πάι ο θεός "παίρνει" τα μυαλά του ήρωα, αυτά τα μυαλά (φρένας) βρίσκονται όχι στο κεφάλι, αλλά στο στήθος. Σήμερα, γιά παράδειγμα, γνωρίζουμε ότι οι σκέψεις "περνούν" από το νου, κι όμως στον Όμηρο το κεφάλι δεν παίζει κανένα ρόλο. Ο ομηρικός άνθρωπος σε κάθε του ενέργεια - σκέψη, συναίσθημα, πάθος - εγκολπώνεται, ενστερνίζεται. Πρόκειται γιά εδραία τοποθέτηση, που δεν επιδέχεται εξαίρεση. Ο ήρωας αισθάνεται θωρακικά, σκέπτεται θωρακικά"...Ποτέ δεν ξέουμε αν έχουμε να κάνουμε με έναν νου θολωμένο από τα πάθη ή μιά καρδιά δηλητηριασμένη από κάποια άσχημη σκέψη. Επιπλέον, τίποτα δεν μπορεί να δείξει αν ο νους έχει κάποιες δυνατότητες ελέγχου πάνω στο θυμό"..."Το κεφάλι του ήρωα δεν είναι κέντρο του νου. Κατά έναν αινιγματικό - και πλατωνικώς πολυσήμαντο - λόγο, ο ομηρικός άνθρωπος δεν σκέπτεται με το μυαλό, το οποίο απουσιάζει εντελώς από την Ιλιάδα" .

Το πρόβλημα της προτεραιότητας χρήσης του μυαλού έναντι της καρδιάς, που έθεσε ο Πλάτων, δεν έχει, ως γνωστόν, λυθεί ακόμα κι εμείς οι Έλληνες το ξέρουμε από πρώτο χέρι. Καθημερινοί μικροί Τρωικοί πόλεμοι διεξάγονται σ΄όλη την επικράτεια... Στην εποχή του ΄30 οι συνθέτες/στιχουργοί περίγραψαν ανθρώπους που σκέφτονταν και αντιδρούσαν με την καρδιά, θωρακικούς ανθρώπους που πλέαν σε θάλασσες παθών και μπορούσαν, απ΄τη μιά στιγμή την άλλη, να μεταβληθούν σε "φθοροποιές μηχανές"...

(συνεχίζεται)